Certyfikat EN 1090 a konstrukcje stalowe

Bezpieczeństwo i wysoka jakość konstrukcji stalowych to jeden z najważniejszych aspektów dzisiejszego budownictwa, które w dużej mierze polega na właśnie tego typu elementach.

Konstrukcje takie jak rusztowania, zbrojenia, stelaże, a także wszelkiego rodzaju mosty i kładki wykonywane są dziś z wysokiej jakości stali spełniającej odpowiednie normy i standardy europejskie i światowe. Jedną z najważniejszych norm dla producentów tego typu konstrukcji jest EN 1090, wprowadzona w 2011 roku przez Unię Europejską i zharmonizowana z rozporządzeniem 305/2011.

Od tego też momentu norma ta jest nie opcją, a obowiązkiem nałożonym na cały przemysł konstrukcji stalowych. Jakie są jej wymagania i w jaki sposób wpływa ona na proces projektowania i wytwarzania konstrukcji stalowych?

Norma EN 1090 – podstawowe wymagania

Z założenia, normy takie jak EN 1090 mają na celu ujednolicenie i standaryzowanie danej branży w sposób, który pozwoli zapewnić odbiorcom danych przedmiotów bezpieczeństwo i najwyższą jakość produktu.

Konstrukcja stalowa

Ze względu na fakt, że konstrukcje stalowe są w budownictwie elementem kluczowym, a ich nieprawidłowe wykonanie może stanowić zagrożenie dla szerokiego grona osób, konieczność stosowania się do założeń normy EN 1090 nie dziwi. Aby jednak jej wprowadzenie miało sens i było możliwe do potwierdzenia, konieczne jest nie tylko wprowadzenie zasad normy do działań firmy, ale też certyfikowanie systemu Zakładowej Kontroli Produkcji.

To właśnie certyfikat EN 1090 stanowi dowód wykonania założeń normy, pozwalający na wypuszczanie konstrukcji stalowych na rynek europejski.

Norma EN 1090 obejmuje swoim zasięgiem wiele aspektów wpływających na końcową jakość konstrukcji stalowej, dlatego też została podzielona na kilka mniejszych podpunktów precyzujących obszary jej obowiązywania. I tak EN 1090-1 obejmuje ogół procesu wytwarzania konstrukcji stalowych i aluminiowych, począwszy od projektu aż po montaż i późniejsze użytkowanie konstrukcji.

Specyficzne wymagania dla konstrukcji stalowych określa EN 1090-2, a dla aluminiowych – EN 1090-3. Ważne jest jednak to, że cała norma EN 1090 jest normą produktową, koncentrującą się wokół szczegółowych wymagań dla poszczególnych procesów w cyklu wytwarzania konstrukcji.

Ryzyko według EN 1090

Standardy EN 1090 rozróżniają aż cztery kategorie ryzyka związanego z wytwarzaniem konstrukcji stalowych. Każdy ze stopni będzie nakładał na producenta określone wymagania o bardziej zaostrzonym lub łagodnym charakterze, znacząco wpływając na cały proces produkcyjny konstrukcji.

I tak klasa EXC 1 jest klasą najniższą, obejmującą wymagania dla konstrukcji niskiego ryzyka, a EXC 4 klasą najwyższą, zaostrzającą wymagania wobec producentów konstrukcji stalowych do maksimum.

Ta ostatnia będzie dotyczyła konstrukcji, w wypadku których każde małe potknięcie może nieść za sobą fatalne skutki i stwarzać ogromne zagrożenie dla bezpieczeństwa i zdrowia ludzkiego. Klasę, do jakiej zakwalifikowana zostanie konkretna konstrukcja określa się już na etapie jej projektowania, tak by cały proces jej konstruowania, aż po moment wypuszczenia na rynek był w pełni kontrolowany i spełniał najwyższe wymogi EN 1090.

Jak norma EN 1090 wpływa na projektowanie i wytwarzanie konstrukcji stalowych?

Zyskując certyfikat EN 1090 i produkując konstrukcje stalowe zgodnie z założeniami normy, producenci zyskują możliwość znakowania swoich wyrobów znakiem CE, będącym obowiązkiem dla wszystkich konstrukcji stalowych znajdujących się na rynku europejskim.

Aby go otrzymać, producenci muszą jednak przystosować swoje działania do bardzo precyzyjnych i często trudnych do spełnienia wymogów EN 1090. Norma ta wpływa bowiem bezpośrednio zarówno na etap projektowania, jak i wytwarzania konstrukcji stalowych.

Jak już wiemy, samo określenie kategorii ryzyka konstrukcji powinno odbyć się na poziomie jej projektowania. Oznacza to, że producent musi być od początku świadom zagrożeń, jakie mogą pojawić się w procesie produkcyjnym i poprodukcyjnym danej konstrukcji i podjąć odpowiednie działania prowadzące do eliminacji błędów poprzez ciągłe doskonalenie procesów i dopasowywanie ich do odgórnych wymagań normy.

Ponadto, norma wpływa znacząco na proces produkcyjny – każdy element wchodzący w skład konstrukcji stalowej musi spełniać wymagania normy EN 1090 i przejść pozytywne testy oceny zgodności przed wprowadzeniem na rynek. Norma ta jest więc nie tyle procesem dążenia do uzyskania certyfikacji, co sposobem organizacji działań firmy w sposób uznany za złoty standard przemysłu.