Odnawialne źródła energii (OZE) są w obecnych czasach jedną z najbardziej przyszłościowych i najsilniej rozwijanych perspektyw skutecznej ochrony środowiska poprzez eliminowanie szkodliwego wpływu dotychczasowych technik pozyskiwania energii oraz minimalizowania wykorzystania zasobów naturalnych będących na wyczerpaniu.
Tzw. zielona energia może przybierać różne formy – do jej produkcji wykorzystuje się elektrownie wodne, fotowoltaikę, elektrownie geotermalne, wiatrowe oraz biopaliwa, rozpoznając wady i zalety każdego z wymienionych rozwiązań. Czym w praktyce są odnawialne źródła energii, jak działają i dlaczego ich rozwój jest obecnie tak ważny?
Najważniejsze odnawialne źródła energii
Wśród podstawowych rodzajów OZE wykorzystywanych współcześnie do produkcji energii wymienia się te, których naturalne zasoby mogą odbudowywać się bardzo szybko i których wykorzystywanie nie grozi powstawaniem ich deficytu. W związku z powyższym do źródeł energii odnawialnej można zaliczyć:
- elektrownie wodne, korzystające z naturalnego prądu w rzekach i energii grawitacyjnej wody (sama woda nie zostaje zmarnowana),
- elektrownie wiatrowe,
- elektrownie fotowoltaiczne (korzystające z energii promieniowania słonecznego i przekształcające światło w energię elektryczną),
- elektrownie geotermalne wykorzystujące energię cieplną Ziemi,
- biopaliwa i biomasę.
Analogicznie, nieodnawialne źródła energii to te, których zasoby mogą zostać w nadchodzących latach wyczerpane z powodu ich nadmiernej eksploatacji przez setki lat rozwoju współczesnej cywilizacji. W szczególności mowa tutaj o surowcach kopalnych: ropie, gazie ziemnym oraz węglu, których naturalne pokłady nieustannie się kurczą, a cena ich eksploatacji nieustannie wzrasta.
Fotowoltaika jako jeden z najważniejszych przykładów OZE
Z perspektywy możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii zarówno na skalę przemysłową, jak i jednostek indywidualnych, najbardziej korzystną i zyskującą coraz większą popularność formą ekologicznego pozyskiwania energii są elektrownie fotowoltaiczne przetwarzające promieniowanie słoneczne w energię elektryczną. Panele mogą być montowane zarówno na dachach dużych zakładów produkcyjnych, jak i dachach domów jednorodzinnych, pokrywając zapotrzebowanie energetyczne gospodarstwa bez szkodliwości dla środowiska. Warunki klimatyczne i geograficzne w Polsce są na tyle dobre, by prawidłowo wykonane instalacje fotowoltaiczne były dla użytkowników naprawdę opłacalną alternatywą dla tradycyjnych, nieodnawialnych źródeł energii.
Wykonanie instalacji fotowoltaicznej w perspektywie pojedynczego gospodarstwa domowego jest inwestycją przyszłościową – z pomocą kilku paneli fotowoltaicznych na dachu możliwe jest pełne pokrycie zapotrzebowania energetycznego całego domu, uniezależnienie się od kosztów energii elektrycznej i przerw w dostawach energii z sieci, a także zwiększenie wartości samej nieruchomości, bo ta raz przygotowana do wykonania instalacji fotowoltaicznej będzie mogła korzystać z niej przez lata, nawet gdy z czasem (po ok. 25-40 latach) konieczna okaże się wymiana pewnych elementów w celu przywrócenia pełnej wydajności energetycznej instalacji.
Dlaczego korzystanie z OZE jest środowiskowo coraz ważniejsze?
Odnawialne źródła energii mają zapobiec nadmiernej eksploatacji tych zasobów, których czas naturalnej odbudowy jest znacznie wolniejszy niż tempo, w jakim zużywamy dostępne zasoby. W przypadku energii wodnej, wiatrowej czy słonecznej, możliwości pozyskiwania energii odpowiednio do zapotrzebowania współczesnego świata są znacznie korzystniejsze i nie mają tak negatywnego wpływu na środowisko jak pozyskiwanie węgla czy gazu i przetwarzanie ich na energię.
Korzystanie z OZE zapewnia bezpieczeństwo energetyczne, gwarantuje znacznie większą niezależność energetyczną jednostki (szczególnie przy wykorzystaniu źródeł takich jak energia słoneczna, które mogą działać całkowicie niezależnie od zewnętrznej sieci energetycznej), a w perspektywie czasu może prowadzić do obniżenia cen prądu – z uwagi na coraz bardziej utrudnione wydobywanie konwencjonalnych źródeł energii, koszty energii rosną z roku na rok. Decydując się na instalację fotowoltaiczną lub inne OZE można uniezależnić się od cen energii, obniżyć koszty utrzymania gospodarstwa domowego lub ceny produkcji, a w perspektywie wielu lat i globalnego wykorzystania OZE, obniżyć całkowite koszty uzyskiwania energii elektrycznej.
Korzystanie z OZE to wreszcie większe bezpieczeństwo dla środowiska z uwagi na obniżenie emisji CO2. W związku z istniejącymi limitami emisji dwutlenku węgla, coraz więcej krajów naciska na przejście na odnawialne źródła energii w celu minimalizacji ilości generowanego dwutlenku węgla trafiającego do atmosfery.